Leerlingen van de internationale schakelklas ISK en van Landstede MBO kregen op 14 mei in de filmzaal Grebbeberg op Landstede Kranenburg een bijzondere gastles van cabaretier Saman Amini. Op humoristische en soms confronterende wijze gaf de Iraniër op het podium weer hoe hij zijn integratie in Nederland heeft beleefd. Door cultuurverschillen te benoemen en hoe je er mee omgaat wilde hij zorgen voor meer wederzijds begrip.
Zo’n 250 studenten en docenten waren woensdagochtend aanwezig bij de voorstelling van Saman Amini, waarin de Iraanse cabaretier stukjes uit andere voorstellingen speelde en na afloop in gesprek ging met de studenten.
filmzaal Grebbeberg op Landstede Kranenburg zat vol studenten voor de theatervoorstelling. (foto’s: Ingrid Rietveld)
Respecteren
Hij vertelde zijn persoonlijke anekdotes in het kader van integratie. ,,Humor is een sleutel naar het hart: met humor kun je mensen uitnodigen om na te denken over interessante onderwerpen en maatschappelijke dilemma’s. Het is een reflectie van mijn persoonlijke reis”, vertelt Amini (35), die op elfjarige leeftijd naar Nederland kwam.
Amini heeft ook op een azc gewoond en draagt de jongeren in de zaal, waarvan sommigen azc-bewoners zijn, een warm hart toe. Hij omschrijft integratie als een mechanisme waarbij twee partijen naar elkaar toe moeten komen in plaats dat de één zich enkel moet aanpassen aan de ander. ,,Pas je aan, maar verloochen jezelf niet, zou mijn tip zijn. Je moet respect hebben voor de regels en voor de verschillen. Je hoeft het niet altijd met eens te zijn, maar laat elkaar in de waarde. En probeer elkaars cultuur te begrijpen.”
Rolmodel
,,Hij weet als geen ander wat integratie is en maakt daar goede grappen over, maar belicht ook de diepe processen die hiermee gepaard gaan. Hij is een bekende cabaretier met uitverkochte zalen en een rolmodel voor onze leerlingen van de ISK (Internationale Schakelklas)”, vertelt ISK-docent Ingrid Rietveld. ,,Als ze een cabaretier zien, die Nederlands als tweede taal heeft en toch zijn droom heeft waargemaakt, dan biedt dat hoop dat er kansen en mogelijkheden zijn voor hun eigen toekomst. Ondanks dat het voor veel nieuwkomers moeilijk is om de Nederlandse taal te leren en te wennen aan de nieuwe cultuur, zoals de directheid van de Nederlanders.”
NT2-docent Renate Farhadi, introduceerde Saman Amini als ‘geweldige theatermaker, acteur en muzikant’.
Herkenbaar
Het publiek in de zaal bestaat uit jongeren vanaf 16 jaar; het is een gemixte groep van Nederlandse jongeren (studenten niveau 2 en 3 van Landstede MBO) en vluchtelingenjongeren uit het buitenland – de nieuwkomers die Nederlands als tweede taal leren (NT2-studenten, de uitstroomgroepen van het ISK).
NT2-docent Renate Farhadi, introduceerde Saman Amini als ‘geweldige theatermaker, acteur en muzikant’. Haar man komt ook uit Iran en de voorstelling die zij vorig jaar bezochten gaf veel herkenning over hoe je met elkaar omgaat in een multiculturele samenleving.
Saman Amini: “Ik schreef elke dag drie woorden op die ik niet kende.”
Daarna was het podium aan Saman Amini. Hij vertelde hoe zijn vader, die al 20 jaar in Nederland woont, de taal niet goed spreekt en daardoor meer moeite had om te integreren. ,,Taal is alles. Probeer de taal te leren, dat is het belangrijkste om te kunnen communiceren en de ander te begrijpen. Ik schreef elke dag drie woorden op die ik niet kende.”
Hij vertelde onder meer over zijn kindertijd in Iran, waar veel armoede was. Er was geen geld om haargel te kopen om indruk te maken op zijn schoolvriendinnetje tijdens een schooluitje. In Nederland probeerde hij als azc-jongere indruk te maken op een Nederlands ceo om een laptop te kopen, maar kreeg van ‘Meneer Jan’ op een briefje een site voor tweedehands laptops.
Na de voorstelling was er veel interactie met de jongeren in de zaal, die hem vragen mochten stellen.
Waarom hij acteur is geworden bijvoorbeeld. ,,Op het azc was ik altijd een clown en grapjes aan het maken. Maar voor mij was het belangrijkst dat ik mijn verhaal kon vertellen. Ik wilde mensen laten zien wat het verhaal van een vluchteling is, die armoede en pijn heeft meegemaakt. In Iran wordt geweld gebruikt om geweld te dempen; als je iets kapot maakt word jij kapot gemaakt. In Nederland wordt het met woorden opgelost.
Hij vond het in het begin heel moeilijk om in Nederland in een nieuwe gemeenschap te wonen. ,,Omdat ik de taal niet sprak. Ik ging voetballen met witte jongens, maar ik kon niet meelachen om hun grapjes, want ik snapte ze niet.”
Racisme op straat heeft hij wel eens meegemaakt. Bijvoorbeeld toen hij een hond wilde aaien en een vrouw tegen hem zei dat haar hond wel mocht blaffen tegen een buitenlander. ,,Als je racisme meemaakt, moet je onthouden dat niet alle mensen zo zijn.”
Saman Amini had een boodschap voor zijn publiek.
Sarcastische kritiek
Student Abdelkarim (17) uit Syrië volgt het mbo-schakeltraject en woont op het azc in Zeewolde. Hij woont anderhalf jaar in Nederland, spreekt de taal goed en is geboeid door de voorstelling. ,,Het was heel leuk, ik houd van theater en van sarcastische kritiek. Dat vind ik heel belangrijk omdat je daarmee dichter bij de jongeren komt. Het gaf veel herkenning, dat deed hij heel goed”, zegt hij tijdens de pauze. Abelkarim heeft in Aleppo gewoond, de grootste stad in Syrië. Hij heeft er moeite mee dat het azc in Zeewolde zo ver buiten het dorp staat. ,,Ik heb geluk dat ik in Nederland ben maar het is 1,5 uur lopen en 24 minuten fietsen naar het centrum. Ik mis de drukte en het lawaai van de treinen en bussen. En mensen om mij heen om mee te praten.” Hij heeft een droom. ,,Ik wil politiek journalist worden, naar oorlogsplekken gaan om de vrijheid te supporten en ik wil mijn land verbeteren.”
Opvallend was dat een Nederlandse student moeite had met de term witte Nederlander, Saman Amini legde uit dat dit een neutrale term is in de tijd waar we nu leven.
,,Je voelde de cultuurverschillen”, zegt hij na afloop. ,,Ik hoop dat de witte kinderen zich een beetje konden verplaatsen in de jongeren die uit het buitenland komen. Zo is het voor azc-jongeren belangrijk om een voorbeeld te hebben als stip op de horizon.”
