Myne ziet afval als grondstof, circulair materiaal wordt de norm

Afval moet weg, is vaak de eerste gedachte. Bij Myne, inzamelaar van oud metaal, is de ambitie om schroot op dusdanige wijze te sorteren, dat het circulaire metaal als grondstof hergebruikt kan worden. In 2023 werd de digitale sorteerfabriek in gebruik genomen en hoewel de innovatie nog in de kinderschoenen staat, is er bij Myne het geloof dat circulair in de toekomst de norm wordt. Voor dit avontuur is het bedrijf op zoek naar ‘Myners’: denkers en doeners.

Transitie

Het Harderwijkse bedrijf bestaat al meer dan honderd jaar en was van oudsher bij veel inwoners bekend als inzamelaar van oud papier en als oud ijzerhandelaar. Net na het winnen van de Veluwse Innovatieprijs is Reukema op 1 september 2023 gerebrand naar Myne. “De reden daarvan was onze strategiewijziging kracht bij te zetten. Van oud ijzer boer en oud papier boer waren we onderhuids al flink veranderd qua strategie naar een technologiebedrijf. Want al in 2015 werkten we samen met de TU Delft aan de Urban Mine – de bovengrondse mijn”, vertelt co-CEO Henry Staal.

Op 1 september 2023 is Reukema gerebrand naar Myne. Foto: FotovandeBiezen / Hollandluchtfoto

De andere directeur is Martijn van de Poll. “De aanleiding van de transitie is dat met name Europa een andere de kerngedachte kreeg over afval. In plaats dat je ervan af moet het meer gezien worden als een grondstof”, legt hij uit. Afval zonder waarde ging voorheen naar een vuilstortplaats of werd verbrand (ongeveer 2%). Het afval met een positieve waarde ging vooral naar het buitenland, waar het handmatig werd gesorteerd.

Wereldwijd lopen grote afvalstromen van ‘westerse’ samenlevingen naar Azië en in dat werelddeel is een hele industrie ontstaan die afval kan verwerken en (in het geval van metalen) omsmelten. “Wij zitten midden in die handel. We hebben een containerterminal en kopen bij zo’n 1.200 inzamelaars in Duitsland, Nederland, Frankrijk en België consumpieschrootafval op. Het was goedkoop om dit per zeecontainer naar China te transporteren; goedkoper dan dat het met een vrachtwagen naar Eindhoven zou gaan. Ook werd afval het in China goedkoper gesorteerd, vaak met de hand. Het restafval, zoals het plastic van een ‘gepelde’ koperen kabel, werd daar goedkoper verwerkt. De milieuverwerking was echter niet gezond, zo zagen we ter plekke.”

Kleinere footprint

De milieubelastende verwerking en het besef dat de grondstoffenvoorraad eindig is, maakt dat Myne het roer omgooide. Het duurt al heel lang, maar het kan niet eeuwig blijven duren. “Europa is een oude beschaving, onze mijnen zijn al grotendeels leeg. Zeker tijdens de coronaperiode en de oorlog in Oekraïne werd de geopolitieke afhankelijkheid van andere landen heel duidelijk. Wereldwijd kan extractie van grondstoffen uit de aarde volgens Van de Poll nog wel 100 jaar, maar de vraag is hoe gezond het is voor onszelf en alle volgende generaties.

“Van de wereldwijde CO2-uitstoot komt 55% van energie, 45% door de behoefte aan grondstoffen waarvan 12% de behoefte aan metaal. Als 1000 kilo aluminium door intensieve winning uit de mijnbouw footprint 100 heeft, dan is de footprint van circulair aluminium 20 keer kleiner”, weet Staal.

Nieuwe technologie

Samen met de TU Delft werkt Myne al jaren aan een duurzaam model met als missie het gebruik van circulaire metalen de norm laten worden. Het eerste idee was een technologie ontwikkelen die de sorterende mens vervangt. Dat moest goedkoper dan de handsortering in Azië, om succesvol te kunnen zijn. Zo is de digitale sorteerfabriek de Xorter ontwikkeld, waarbij door AI gestuurde robots 150.000 stukjes aluminium per uur kan herkennen en sorteren. De gepatenteerde robot sorteerfabriek is uniek in de wereld en kan van een gemengde stroom metaalafval nieuwe recepten van legeringen maken. “Zo zijn er wel 1.000 verschillende legeringen aluminium en voor elke toepassing is een andere legering, van raamkozijn, nummerplaat tot auto- of vliegtuigdeur. Ieder stukje wordt digitaal gemaakt en zo kunnen we het mengsel inschatten wat nodig is om bijvoorbeeld een nieuwe deur uit metaalafval te kunnen bouwen. Het schroot wordt door deze ontwikkeling niet meer verscheept naar Azië. Het smelten gebeurt veelal in Europa en ook het restafval wordt verder in Europa verwerkt of belandt op de vuilstort.”

Xorter: Myne’s digitale aluminium recycling fabriek. (Eigen foto)

Circulaire economie

Myne is marktleider in circulair aluminium en circulair koper. De ambitie is van circulaire metalen de norm maken als hoogwaardige grondstof, wat betekent dat deze grondstof kwalitatief even goed moeten zijn als primair metaal, altijd beschikbaar en tegen een concurrerende prijs. Op dit moment is de markt van primaire metalen als aluminium en koper nog overheersend, omdat zij volwassen is. De hele keten van mijnbouw tot distributeur is wereldwijd economisch gezien super efficiënt ontwikkeld en effectief georganiseerd. Wij willen dat de wereldwijde markt voor circulair metaal economisch uiteindelijk net zo goed gaat functioneren, maar dan met een veel lagere milieubelasting als ‘super bonus’.”

Betrokkenheid

De transitie is complex en dat vraagt samenwerking tussen alle disciplines van het bedrijf, waar nu 85 mensen werken. Van kraanmachinist, machine operator, commerciële mensen, logistieke afdeling tot de AI-engineer op de R&D afdeling die de technologie bedenkt en ontwikkelt. Staal: “De sfeer binnen het bedrijf is energiek. Myne staat voor modern, innovatief, internationaal, jong en sportief. Er is een gezonde mix van beginnende en ervaren mensen die vanuit verschillende opleidingen en (culturele) achtergronden nauw samenwerken aan het realiseren van Myne’s missie. Om die samenwerking te bevorderen, stimuleert het bedrijf activiteiten waarbij Myners elkaar ook op andere manieren tijdens het werk leren kennen, zoals samen sporten, samen eten en samen vieren.”

Het is een ondernemende fase, stelt Van de Poll: “Circulariteit moet nog worden uitgevonden en de infrastructuur voor een circulaire economie moet in 20-30 jaar opgebouwd worden. Het staat dus nog in de kinderschoenen, maar de ambitie is de komende jaren productielijnen uitbreiden op dit terrein en het hergebruik over Europa te verspreiden. Het is een gaaf verhaal waar we een succes van willen maken. Dat moet ertoe leiden dat de vraag uit de mijn afneemt.

Gezocht: denkers en doeners

Ben jij de pionier met een passie voor innovatie en wil jij bijdragen aan een circulaire wereld? Myne zoekt monteurs, lassers en operators met een praktische instelling, commercieel talent en leidinggevenden. Wat hier kan is heel breed. We zoeken denkers en doeners.”
Mensen die graag onderdeel willen zijn van deze ontdekkingsreis en een leuke baan ambiëren zijn van harte welkom. Bouw mee aan onze toekomst en solliciteer direct!

Neem voor meer informatie contact op met Martijn van de Poll: m.vandepoll@myne.eco of Henry Staal: h.staal@myne.eco