Pilot artikel 
De persconferentie waarin minister Grapperhaus afkondigde dat alle evenementen tot 1 juni – zonder ondergrens van aantallen – verboden zijn, gaf voor Liek Mulder de duidelijkheid die nodig was om alle activiteiten rond 75 jaar Bevrijding van Harderwijk officieel af te kunnen gelasten. ,,Na een vraag van een journalist noemde hij ook expliciet evenementen rond de viering van de bevrijding. De kogel is dus officieel door de kerk.’’
Bitter en teleurstellend
Mulder noemt het een bittere zaak dat de bijzondere evenementen waar vanaf het najaar van 2018 anderhalf jaar intensief aan is gewerkt en waar iedereen zich op had verheugd, nu geschrapt worden. ,,Het is een bijzonder teleurstellende gang van zaken en uitermate zuur dat zoveel inspanningen zonder resultaat blijven. Veel belangrijker is echter dat we met elkaar het coronavirus te lijf gaan, zodat we over onbepaalde tijd weer normaal kunnen leven en feestvieren.’’
De voorzitter van de Stuurgroep 75 jaar Bevrijding houdt een sprankje hoop om eind augustus alsnog activiteiten dan wel feestelijkheden te organiseren. ,,Tijdens de regering van koningin Wilhelmina was 31 augustus Koninginnedag. Met die verwijzing zou het laatste weekend augustus een geschikt moment kunnen zijn. Uiteraard hangt alles af van de ontwikkeling van de crisis waarin we ons momenteel bevinden. Dat is op dit moment volstrekt onduidelijk. We houden hierover nauw contact met de burgemeester en als er een kansje is, zullen we die zeker grijpen.’’ Mulder heeft de stuurgroep gevraagd na te denken over een aangepast programma waarvoor het laatste weekend van augustus wordt gereserveerd.
Bevrijding van Harderwijk op 18 april 1945. Canadese militairen rijden langs de vroegere Molen de Hoop. Foto: Stadsmuseum Harderwijk
Mulder (77), oud-geschiedenis docent en sinds 2012 voorzitter van het Platform Historisch Harderwijk, was door burgemeester Harm-Jan van Schaik via Heerlijk Harderwijk gevraagd om voorzitter te worden van de Stuurgroep 75 jaar Bevrijding. ,,75 jaar is een heel bijzonder jubileum, want het is de laatste keer dat er herdacht wordt, terwijl er ook nog mensen in leven zijn die de oorlog hebben meegemaakt. Het is heel belangrijk om ook in deze tijd na te denken over het belang van vrijheid en wat vrijheid betekent. Wat speelt er nu en wat kan er nog beter? Vrijheid is ook een verdraagzame samenleving waar voor iedereen plek is.’’
Liek Mulder (links) samen met co-auteur Anne Doedens tijdens de signeersessie op 14 februari jl. bij de presentatie van hun boek Nederlandse Bevrijdingsoorlog. De rafelranden van een bittere strijd. 1944-1945.
Krachten gebundeld
Hoewel het resultaat nu niet zichtbaar is, is Mulder zeer te spreken over de samenwerking tussen partijen onderling. De Stuurgroep vanuit het Platform Historisch Harderwijk coördineert en heeft supervisie. Partijen die activiteiten zouden organiseren zijn de stichting Viering Bevrijdingsdag Harderwijk, de Historische Vereniging Herderewich, ondernemers op de Markt en op de Boulevard. Ook de jonge Harderwijkers Bas Roelofsen, Rik van Velzen en Nick Postma zitten in de stuurgroep. ,,Als je de krachten bundelt, kun je veel meer voor elkaar krijgen dan wanneer je allemaal apart werkt. Het is allemaal vrijwilligerswerk, waarbij ieder zijn eigen programma heeft. Je kijkt bij elkaar over de schutting en kunt met elkaar afstemmen. Je rijdt elkaar niet in de wielen.’’
Bevrijding 18 april 1945 in de binnenstad van Harderwijk. Foto: Stadsmuseum Harderwijk
Het zwaartepunt van de activiteiten lag tussen 17 april en 5 mei. 18 april 1945 is de dag waarop Harderwijk, en ook Ermelo en Putten, zijn bevrijd. Zo zou er vanaf 17 april een Duits en Canadees kamp bij de Grote Kerk worden ingericht, was er op 18 april een bevrijdingstocht door Putten, Ermelo en Harderwijk, gevolgd door een groots bevrijdingsfeest op het Vischpoortplein met vuurwerk op het Strandeiland. Een verwijzing naar de geallieerden, die in 1945 ook op de Boulevard kwamen. Van 18 april tot en met 5 mei was de expositie Harderwijk Bevrijd te zien in het Stadsmuseum. Op dinsdag 5 mei zou er een groot bevrijdingsfeest op de Markt zijn met een programma à la ‘Harderwijk Live’ . Ook de wijken Zeebuurt, Stadsdennen en het dorp Hierden hadden een afwisselend bevrijdingsprogramma uitgewerkt.
Hoop op eind augustus
Voor al die activiteiten had de Stuurgroep 75 jaar Bevrijding een behoorlijke subsidie gekregen van de gemeente, Provincie, het Burger Weeshuis en de Rabobank. ,,Het Provinciale comité heeft ons een mail gestuurd om de stand van zaken te inventariseren en is zelf met het Provinciale bestuur bezig om de subsidietermijn te verlengen tot als het kan mei 2021. Er zijn plaatsen die de activiteiten doorschuiven naar volgend jaar. Wij hopen eind augustus als het doorgaat met een afgeslankt programma te komen. De militaire optocht gaat sowieso niet door en de expositie waarschijnlijk ook niet. We mikken op een mooi feest en daaromheen nog een aantal onderdelen. We proberen de moed er in te houden en te kijken wat haalbaar is.’’
Bevrijding van Harderwijk 18 april 1945. Canadese militairen rijden over de boulevard. Foto: Stadsmuseum Harderwijk
Regionale fietsapp
Mulder verwacht dat voor de zomer nog wel de regionale fietsapp wordt gelanceerd. Hierbij zijn de Stadsgidsen en Heerlijk Harderwijk betrokken. ,,De route gaat langs een aantal historische plekken, zoals de binnenstad, waar Joden hebben gewoond. Natuurtuin De Rietmeen tussen Stadsweiden en Drielanden heeft betonnen overblijfselen van Stellung Hase, de vroegere radarinstallatie van de Duitsers. Een groot complex, inclusief luchtafweer, waarmee Duitsers de geallieerde toestellen, die vaak over het IJsselmeer kwamen, signaleerden. Ook bij het Crescentpark zijn vorig jaar restanten ervan gevonden. De route gaat ook langs het Roode Kooper in Ermelo waar in de oorlog het een en ander gebeurd is en langs de Ooster Mheenweg in Hierden, waar een schietkamp was. De app is ontstaan uit een regionale samenwerking en blijft langer in gebruik.
Ook de stadswandeling gaat langs herinneringen uit de oorlogsjaren: vooral door de binnenstad. De Oude Synagoge, juwelier Schaftenaar op de Markt, waar een bekende verzetsman woonde die gefusilleerd is en langs panden waar vroeger Joodse ondernemers hun zaak hadden. In het Pius ziekenhuis werden gewonde verzetsstrijders illegaal verpleegd. Waar nu appartementencomplex Koningsveste staat, stond vroeger Huize Westerholte en dit was in de oorlog ook een ziekenhuis. Hier werd onder toezicht van de Duitsers een verzetsstrijder verzorgd, die wist te ontsnappen en naar het Pius ziekenhuis vluchtte. De katholieke nonnen stelden hun leven in de waagschaal en zetten de Duitsers op het verkeerde spoor.”
Updates via: https://www.facebook.com/75-jaar-Vrijheid-Harderwijk-18-april-tm-5-mei-2020-1418620101777447
Bron:
http://www.develuwsecourant.nl/
